İçerik
Pilositik astrositom, merkezi sinir sistemi tümörleri arasında özellikle çocuklarda en yaygın olarak görülen bir beyin tümörüdür. Bu tümör, beyindeki astrosit olarak adlandırılan yıldız şeklindeki hücrelerde gelişir. Genellikle iyi huylu olarak sınıflandırılan bu tümör, erken tanı ve tedaviyle çoğu zaman kontrol altına alınabilir. Yazımızda pilositik astrositomu tüm yönleriyle inceleyeceğiz.
Pilositik Astrositom Nedir?
Pilositik astrositom, astrosit hücrelerinden köken alan, düzey 1 (grade 1) olarak sınıflandırılan bir beyin tümörüdür. Bu düzey, tümörün mikroskop altında yavaş büyüyen ve kanserli olmayan bir yapıda olduğunu gösterir. Tümör genellikle vücudun diğer bölgelerine yayılmaz, ancak zamanla büyüyebilir. Cerrahi müdahale ile tümörün tamamen çıkarılması çoğu vakada kalıcı şifa sağlayabilir.
Kimler Risk Altındadır?
Genellikle 20 yaş altındaki bireylerde görülür. Bu tümör, çocuklardaki tüm beyin tümörlerinin yaklaşık %15’ini oluştururken, yetişkinlerde bu oran %5 civarındadır. Amerika Birleşik Devletleri’nde her yıl 100.000 kişi arasından 1 kişide bu tanı konulmaktadır.
Pilositik Astrositomun Belirtileri Nelerdir?
Belirtiler, tümörün boyutuna ve konumuna bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bazı durumlarda tümör, büyüyene kadar herhangi bir belirtiye yol açmayabilir. Yaygın belirtiler şunlardır:
- Baş ağrısı
- Yorgunluk ve uyku hali
- Bulantı ve kusma
- Görme problemleri: Bulanık veya çift görme, gözlerde istemsiz hareketler
- Koordinasyon sorunları: Kol ve bacaklarda güçsüzlük
- Davranış değişiklikleri: Kışilik ve ruh hali dalgalanmaları
- Boyun sertliği
- Hormonal değişiklikler: Erken ergenlik belirtileri
- Nöbetler (nadiren görülür)
Pilositik Astrositom Hangi Bölgelerde Görülür?
Genellikle merkezi sinir sisteminde, şu bölgelerde görülür:
- Beyincik: Beynin arka alt bölgesinde bulunur ve dengeyi kontrol eder.
- Optik sinir: Görme sinirini etkileyebilir.
- Hipotalamus ve beyin sapı
- Omurilik
Nedenleri ve Risk Faktörleri
Kesin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Ancak aşağıdaki faktörler bu tümörün gelişiminde rol oynayabilir:
- Genetik mutasyonlar: Özellikle BRAF geni mutasyonları
- Nörofibromatozis Tip 1 gibi genetik hastalıklar
- Radyasyona maruz kalma: Kanser tedavisi veya diğer nedenlerle radyasyon alımı
Pilositik Astrositom Nasıl Teşhis Edilir?
Tanı için şu yöntemler kullanılabilir:
- Tıbbi Geçmiş ve Fiziki Muayene
- Görüntüleme Testleri:
- Manyetik Rezonans (MR): Tümörün yeri, boyutu ve yapısı detaylıca incelenir.
- Bilgisayarlı Tomografi (BT): Bazı vakalarda MR’a alternatif olarak kullanılabilir.
Pilositik Astrositom Nasıl Tedavi Edilir?
Tedavi, tümörün konumuna, boyutuna ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir. Ana tedavi yöntemleri şunlardır:
Cerrahi Müdahale
- Tümörün tamamen çıkarılması hedeflenir.
- Tümörün tamamı çıkarılamıyorsa, büyümeyi izlemek önerilir.
Radyasyon Tedavisi
- Cerrahi uygun olmadığında veya tümörün tekrar büyümesi durumunda uygulanabilir.
Genetik Testler ve Hedefe Yönelik Tedaviler
- Moleküler testler, belirli genetik mutasyonları (BRAF v600E gibi) tespit ederek tedavi yöntemini şekillendirir.
Pilositik astrositomun sağkalım oranları oldukça yüksektir. Araştırmalara göre, 20 yaş altındaki bireyler için 10 yıllık sağkalım oranı %92’nin üzerindedir. Cerrahi ile tümör tamamen çıkarıldığında bu oran daha da artar.
