Otobüs ve tır gibi ağır vasıtalar ise birincil ve ikincil şekilde farklı fren sistemlerine sahipler. Ağır vasıtaların birincil fren sistemleri küçük araçlarda olduğu gibi fren diskine sahip. Diğer yandan ikincil fren sistemi ise motor freni, egzoz freni ve hidrolik geciktirici gibi fren sistemlerine sahip.
Fren mekanizmasına yardımcı konumda çalışan ikincil fren sistemleri, retarder(geciktirici) olarak adlandırılmaktadır. Ana fren sistemlerinin aksine bu fren sistemleri aracı tamamen durdurma mekanizmasını yerine getirmiyor ancak yavaşlamasına yardımcı oluyor.
Otobüs yolculuklarında çoğunlukla içeriye uğultulu bir ses geldiğini duyarız işte bu durum retarder’in aktif olarak kullanıldığını bizlere gösteriyor.
Retarder Ne İşe Yaramaktadır?
Retarder fren sistemi kamyon, tır ve otobüs başta olmak üzere ağır vasıta araçlarda frenleme performansını geliştirmek adına kullanılan bir sistemdir. Birincil fren sistemine yardımcı konumda olan reterdar ile fren balatalarının daha az kullanılmasının önüne geçilerek aşınma sorununu ortadan kaldırılıyor.
Dik yokuşlardan inen araçlarda fren boşalma riskini ortadan kaldırarak güvenli bir inişe yardımcı oluyor.
Retarder Nasıl Çalışır?
Retarder sistemi şanzımanda bulunan kardan milinin arka tarafında yer alıyor. Şaft olarak adlandırabileceğimiz bu kardan mili gücün arka tekerleklere aktarılmasını sağlayan parçadır. Reterdar ile kardan mili arasında dişlilerin bulunduğu bir bağlantı yapısı bulunuyor.
Sistem devreye girdiğinde, bağlı bulunan kardan mili üzerinde bulunan dişliler hareketi kısıtlayarak tekerlere iletilen dönme kuvvetini mantık olarak azaltıyor.
Ağır vasıtaların çoğu günümüzde hidrolik retarder sistemi kullanıyor. Bu sistemlerde aracı yavaşlatmak için hidrolik olarak bildiğimiz sıvılardan yardım alınıyor.
