İçerik
Atipik psikoz, sınıflandırılmayan ve birden fazla psikoz türünün semptomlarını gösteren karmaşık bir kişilik bozukluğudur. Teşhis ve tedavisi oldukça zordur, çünkü farklı psikoz türlerinin belirtilerini bir arada barındırır.
Psikoz Nedir?
Psikoz, genel olarak bireyin gerçeklikle olan temasını kaybetmesi anlamına gelir. Tek başına bir hastalık değil, daha çok bir dizi hastalığın belirtisidir. Psikotik bireyler, var olmayan şeylere inanabilir, gerçek dışı inançlara sahip olabilir ve halüsinasyonlar yaşayabilir. Bu durum, kişinin kendisine veya çevresindekilere zarar vermesine neden olabilir.
Tipik Psikoz Belirtileri
Atipik psikozu anlamak için tipik psikoz belirtilerini bilmek önemlidir. Şizofreni üzerinden değerlendirecek olursak:
- Erkeklerde genellikle 20’li yaşların başında, kadınlarda ise 20’li yaşların sonlarında başlar.
- Sosyal becerinin azalması, kişisel bakıma özen göstermeme, mesleki ve akademik zorluklar erken belirtiler arasındadır.
- İlerleyen dönemde, halüsinasyonlar, sanrılar ve kesintili düşünceler gibi psikotik belirtiler ortaya çıkar.
Atipik Psikoz Nedir?
Atipik psikoz, belirli bir psikoz türünün belirtilerine uymayan durumlar için kullanılan bir terimdir. Birden fazla psikoz türünün belirtilerini aynı anda gösterdiği için belirli bir sınıfa dahil edilemez.
Atipik Psikoz Belirtileri
Atipik psikoz, birçok psikoz türünün belirtilerini çeşitli şekillerde gösterebilir:
- Halüsinasyonlar: Var olmayan şeyleri görmek, duymak veya hissetmek
- Sanrılar: Gerçek dışı korkular veya şüpheler
- Düzensizlik: Düşünce, davranış ve konuşmada düzensizlik
- Düşünme Bozukluğu: İlgisiz konular arasında garip bağlantılar kurma
- Katatoni: Uyaranlara tepkisizlik
- Konsantrasyon Zorluğu
- Genel Kaygı
- Algı Bozukluğu
- Depresyon
- Takıntılı Düşünceler
- Uyku Sorunları
Atipik Psikoz Nedenleri
Psikozun nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, birçok faktörün etkili olduğu düşünülmektedir. İlaçların kötüye kullanımı, sevilen birinin ölümü, cinsel saldırı, beyin tümörleri gibi pek çok neden psikoza yol açabilir. Genetik, beyin değişiklikleri, hormonlar ve uyku düzeni psikozun olası nedenleri arasında gösterilmektedir.
Atipik Psikoz Tedavisi
Psikozun erken döneminde tedavi oldukça önemlidir. Erken tedavi ile belirtilerin ilerlemesi ve günlük yaşamın etkilenmesi önlenebilir. Psikoz başka bir hastalık veya madde kullanımından kaynaklanıyorsa, bu durumu tedavi etmek gereklidir. Psikoz tedavisinde ilaç tedavisi ve bilişsel davranışçı terapi (BDT) uygulanmaktadır. BDT, bireyin olumsuz düşüncelerini olumluya çevirmeyi amaçlar.
